Rys. 1. Przejrzysty interfejs pozwala na łatwy dostęp do modeli składowych (1) oraz informacji o poszczególnych elementach (2)
Rys. Construsoft
Jednym z najważniejszych założeń BIM (Building Information Modelling), czyli Modelowania Informacji o Budynku, jest współdziałanie wszystkich osób biorących udział w cyklu życia konstrukcji – od detalowania po montaż i zarządzanie budową.
Istotna jest również integracja w jednym modelu wszystkich informacji, które mogą pochodzić od architekta, konstruktora, projektanta MEP czy inwestora. Częsta jest jednak sytuacja, w której współpracujące strony wykorzystują różnorodne oprogramowanie, co utrudnia łatwą wymianę danych i nie pozwala w pełni wykorzystać możliwości oferowanych przez BIM.
Firma Tekla rozszerzyła swoją ofertę wprowadzając na rynek (wraz z najnowszą, 17 wersją oprogramowania Tekla Structures) profesjonalne i co najważniejsze darmowe narzędzie Tekla BIMsight. Tym samym dla wszystkich z branży konstrukcyjnej udostępniono bazujące na modelach rozwiązanie do komunikacji i zarządzania projektem. Tekla BIMsight jest realizacją założenia OpenBIM, czyli rozwiązaniem całkowicie darmowym, co wyróżnia go na tle aktualnie dostępnych aplikacji o podobnej funkcjonalności. Nie jest istotne, jakie oprogramowanie jest wykorzystywane przez architektów, inżynierów czy wykonawców, każdy z nich może bez ograniczeń wykorzystać Tekla BIMsight w swojej pracy.
Podstawowym formatem wykorzystywanym do wymiany informacji w programie jest IFC, który staje się standardem w programach BIM. Właścicielem IFC jest organizacja buildingSMART (należy do niej również firma Tekla), która pracuje nad rozwojem bezproblemowej wymiany informacji pomiędzy różnym, nawet konkurencyjnym oprogramowaniem. Oczywiście Tekla BIMsight wspiera także inne formy plików. W projekcie można umieszczać pliki z rozszerzeniami: IFC XML (.ifcxml), IFC ZIP (.ifczip), DWG (.dwg), DGN (.dgn) i Tekla Web Viewer (.xml). Mogą to być zarówno rysunki 2D służące jako plan, jak i model dźwigu czy wyposażenia budowy. Projekt ze wszystkimi wstawionymi modelami zostaje zapisany w pliku z rozszerzeniem .tpb.
Rys. Construsoft
Każdy z plików umieszczonych w Tekla BIMsight jest widoczny jako oddzielny model. Użytkownik może wybrać go z listy, odczytać informacje o jego powstaniu, przesunąć czy ukryć w projekcie. Użytkownik ma również dostęp do każdego z elementów składowych poszczególnych modeli (rys. 1). Na liście obiektów można znaleźć dokładne informacje o elemencie, jakie zostały zapisane w programie macierzystym (np. waga, długość, profil itp.). Takie możliwości pozwalają podzielić cały projekt na grupy tematyczne np. konstrukcja, MEP, itp. i mieć kontrolę nad tym, co jest wyświetlane w oknie programu przez proste włączenie lub wyłączenie widoczności elementów. Przez cały czas pracy w Tekla BIMsight istnieje możliwość dodawania nowych plików do projektu, stworzenia z nich nowej grupy lub przypisania do grupy już istniejącej.
Praca przebiega w łatwym do nawigacji środowisku 3D (w widoku ortogonalnym lub perspektywicznym), które jest wyposażone w standardowe narzędzia poruszania się po modelu: pan, zoom czy obrót. Elementy konstrukcji można przedstawiać na kilka sposobów: jako pełne bryły, przeźroczyste czy w X-Ray. Aby przyjrzeć się detalom umieszczonym wewnątrz konstrukcji wykorzystuje się płaszczyzny cięcia. Aktualny widok projektu można zapisać jako zrzut ekranu, przy czym program zapamiętuje właściwości tego widoku: położenie, widoczność i przycięcia. Wszystkie stworzone widoki modelu są później dostępne w dolnym pasku programu przez co łatwo przełączać się pomiędzy nimi w celu odczytu zapisanych informacji.
Przydatnym narzędziem dostępnym w Tekla BIMsight są notatki. Wykorzystują one aktualne zrzuty ekranu, przypisują do nich komentarze oraz klasyfikacje a następnie zostają zapisane w pliku projektu. Wraz z notatkami użytkownik Tekla BIMsight może umieszczać, mierzone bezpośrednio w modelu, wymiary w trzech jednostkach: milimetrach, metrach i calach. Dostępne jest również narzędzie odręcznego rysowania, dzięki któremu można dowolnie zaznaczyć np. miejsce poprawek lub kolizji. Osoba, do której notatka jest skierowana, zostaje automatycznie przeniesiona do zaznaczonego fragmentu modelu, przez co wszystkie powyższe informacje są natychmiast osiągalne.
Tekla BIMsight umożliwia również kontrolę kolizji pomiędzy umieszczonymi w projekcie modelami. Użytkownik tworząc regułę określa, które modele mają być sprawdzane oraz jaka tolerancja ma zostać zastosowana do testu. Po analizie program wyświetli kolizję na liście oraz oflaguje miejsca ich wystąpienia w modelu. Konflikty można grupować na podstawie różnych atrybutów oraz określać ich status poprzez wybór z listy lub zaznaczenie bezpośrednio w modelu (rys. 2). Tak jak w przypadku notatek, podwójne kliknięcie kolizji na liście w prawym panelu powoduje jej automatyczne zbliżenie w modelu. Tekla BIMsight sprawdza się w takim przypadku jako narzędzie pozwalające na odnalezienie i uniknięcie kolizji pomiędzy elementami konstrukcji jeszcze na etapie projektowania, przed fazą rzeczywistego montażu. Przekłada się to na zmniejszenie strat materiałów i związane z tym ograniczenie nakładu pracy i kosztów. Do modelu można również dodać zewnętrzną dokumentację i połączyć ją z wybranymi elementami. Mogą to być np. zdjęcia z budowy, specyfikacje, raporty, rysunki i wiele innych. Dokumenty te mogą być następnie przeglądane bezpośrednio z Tekla BIMsight.
Rys. Construsoft
Kolejną ciekawą możliwością, którą daje nowy program Tekli jest wykorzystanie go na urządzeniach przenośnych. Miniaturyzacja i dostępność mobilnych urządzeń komputerowych o coraz większych mocach obliczeniowych nie jest już tylko wymysłem literatury fantastycznej. Już dzisiaj oprogramowanie BIM można uruchomić na tabletach czy padach, a w niedalekiej przyszłości nawet na smartfonach. Tekla BIMsight może być użyta np. na specjalistycznych urządzeniach mobilnych firmy Trimble i wykorzystywana w trudnych warunkach budowy (rys. 3).
Wykorzystując BIM jako podstawę działania, Tekla BIMsight jest doskonałą platformą, która przyczynia się do ułatwienia komunikacji pomiędzy ludźmi zaangażowanymi w powstawanie konstrukcji i łatwą wymianę informacji.
(dr inż. Tomasz Olszewski
Construsoft Sp. z o.o.)